شمارش کربوهیدرات در افراد مبتلا به دیابت
کربوهیدرات ها یا به تعبیر عامیانه قند ها و نشاسته ها، سطح گلوکز(قند) خون بعد از غذا را تحت تاثیر قرار می دهند. شمارش کربوهیدرات در افراد مبتلا به هر نوعی از دیابت یک مهارت و تکنیک جهت کنترل سطح قند خون بعد از صرف غذا می باشد. با آگاهی از مقدار کربوهیدرات موجود در غذاها حق انتخاب بیشتری دارید و بهتر می توانید قند خون خود را کنترل کنید.
دو روش براى شمارش کربو هیدرات در افراد مبتلا به دیابت وجود دارد
- روش اول شمارش کربوهیدرات به گرم : هرواحد كربوهيدرات تقريبا معادل ١٥ گرم كربوهيدرات در نان و غلات، میوه، لبنیات و حبوبات می باشد.
- روش دوم شمارش کربوهیدرات به واحد : اين روش راحت تر است.
یک واحد کربوهیدرات = 15 گرم کربوهیدرات
یک واحد کربوهیدرات = یک واحد نان و غلات = یک واحد سبزیحات نشاسته ای = یک واحد لبنیات = یک واحد میوه جات = یک واحد قند های ساده = یک واحد حبوبات= سه واحد سبزیجات
روش اول شمارش کربوهیدرات با گرم
- اگر ميزان كربوهيدرات ماده غذایی بين 5-0 گرم باشد اصلا در شمارش قند به حساب نمى آيد.
- اگر ميزان كربوهيدرات بين 10-6 گرم باشد ، معادل نصف واحد كربوهيدرات است.
- اگر ميزان كربوهيدرات ماده غذايى بين 20-11 گرم باشد ، يك واحد قند به حساب مى آيد.
- اگر ميزان كربوهيدرات بين 25- 21 گرم باشد ، يك ونيم واحد قند دارد.
- اگر بين 35-26 گرم كربوهيدرات باشد حدود دو واحد قند محسوب مى شود .
به طور مثال :
يك ليوان نوشابه حدود ٢٦ گرم قند دارد پس يك ليوان نوشابه دو واحد كربوهيدرات محسوب مى شود يعنى برابر با ده قاشق غذاخورى برنج يا معادل دو كف دست نان سنگك قند دارد و اگر شما همراه غذاى خود يك ليوان نوشابه ميل كنيد ، مثل اين است كه برنج يا نان خود را دو برابر مصرف كرده ايد.
يك كيك تى تاپ حدود ١٨ گرم قند دارد ،يعنى يك واحد كربوهيدرات به حساب مى آيد.
روش دوم شمارش کربو هیدرات با واحد
یک واحد نان و غلات = یک واحد کربوهیدرات :
- سه قاشق غذاخوری برنج پخته
- یک کف دست نان های ضخیم مثل سنگک و بربری
- سه کف دست نان های نازک مثل تافتون و لواش
- نصف نان باگت یا همبرگری بدون خمیر داخل آن
- 60 گرم نان ذرت یا ترتیلا
- یک برش نان تست
- دو عدد نان سوخاری
- چهار قاشق غذا خوری یا نصف لیوان ماکارونی پخته
- سه قاشق غذاخوری آرد گندم
- دو قاشق غذاخوری آرد نخودچی
- نصف لیوان بلغور جو یا گندم پخته
- سه قاشق غذاخوری جوانه گندم
- نصف لیوان شیر برنج بدون شکر
- یک و نیم لیوان غلات بوداده مثل برنجک
- دو سوم لیوان غلات صبحانه (برشتوك يا كورن فلكس)
- يك برش ( اسلايس ) پیتزا
- يك چهارم ساندويچهمبرگر
- 15-20 عدد چيپس سيب زمينى
- 10-12 عدد چوب شور
- 2 عدد بيسكوئيت ساقه طلايى
- 5-6 عدد بيسكوئيت ترد
- یک عدد كيك يزدى
- دو عدد شيرينى خشك کوچک
- 5 عدد ویفر وانیلی
- یک برش کیک معمولی
- سه چهارم عدد دونات متوسط
- نصف لیوان شیرکاکائو خیلی چرب
1 واحد کربو هیدرات = یک واحد سبزیجات نشاسته ای :
- یک عدد سیب زمینی متوسط آبپز یا تنوری
- 12 عدد سیب زمینی سرخ کرده
- نصف لیوان پوره سیب زمینی
- سه لیوان ذرت بو داده (پاپ کورن)
- یک عدد بلال متوسط
- نصف لیوان ذرت پخته
- یک لیوان کدو حلوایی ( کدو تنبل )
- نصف لیوان نخود فرنگی پخته
- نصف لیوان باقلا سبز پخته
- یک لیوان هویج پخته
- یک لیوان چغندر پخته
- یک و نیم لیوان شلغم پخته
یک واحد کربوهیدرات = یک واحد حبوبات :
- هشت قاشق غذاخوری یا نصف لیوان حبوبات پخته شده
یک واحد کربوهیدرات = یک واحد لبنیات :
- یک لیوان شیر کم چرب
- سه چهارم لیوان ماست کم چرب
- دو لیوان دوغ
- نصف لیوان یا یک اسکوپ بستنی
- کشک رقیق : 3 قاشق غذاخوری
- کشک غلیظ : 2 قاشق غذاخوری
1 واحد کربوهیدرات = یک واحد میوه جات :
- یک عدد متوسط سیب، پرتقال، لیموشیرین، هلو، شلیل، کیوی، موز
- 3 عدد زردآلو
- نصف گریپ فورت، گلابی، انار، انبه
- 2 عدد انجیر، آلو کوچک تازه
- 2 عدد نارنگی، خرمالو، خرما
- 12 عدد گیلاس
- 17 عدد انگور یاقوتی
- 12 عدد انگور عسگری
- 1 لیوان تمشک
- 12 عدد توت فرنگی
- یک برش 400 گرمی هندوانه، خربزه
- یک لیوان خرد شده یا یک سوم طالبی کوچک
- نصف لیوان کمپوت، میوه های پخته شده یا قطعه قطعه شده
- سه چهارم لیوان آب میوه مخلوط 100 درصد طبیعی
- نصف لیوان آب پرتقال ، آب سیب
- نصف لیوان آب هندوانه ، آب طالبی ، آب آناناس
- یک سوم لیوان آب انگور
- یک لیوان آب زرشک
- 4 عدد برگه سیب
- 4 عدد (8 نیمه ) برگه زرد آلو
- 3 عدد برگه آلو بخارا و خرما خشک
- 2 قاشق غذاخوری کشمش
- یک و نیم عدد انجیر خشک
- 22 گرم لواشک
- یک چهارم لیوان توت خشک
سه واحد سبزیجات = یک واحد کربوهیدرات :
- سه لیوان سبزیجات خام
- یک و نیم لیوان سبزیجات پخته
- 1/2 لیوان سبزی خام خرد شده
- سبزیجات شامل :
گوجه فرنگی ، اسفناج ، بادمجان، پیاز، سیر ، موسیر ، تره فرنگی، کرفس، چغندر، شلغم ، گل کلم، کلم پیچ، کلم قمری، کلم بروکلی ، کدو، قارچ، فلفل دلمه ای ، بامیه ، خیار، هویج
یک واحد کربوهیدرات = یک واحد قند های ساده :
- یک قاشق غذاخوری شکر، مربا ، عسل ، ژله
- پنج حبه قند
- نصف لیوان نوشابه
- یک عدد بستنی یخی
- سه عدد آب نبات
- یک لیوان ماء الشعیر
- یک چهارم لیوان شربت معمولی
- یک چهارم لیوان پودینگ تهیه شده با شیر
- نصف لیوان پودینگ بدون قند تهیه شده با شیر
با توجه به جدول هاى بالا و گروه هاى كربوهيدرات ، متوجه مى شويد كه به راحتى مى توانيد از گروه هاى مختلف ، به اندازه لازم و ترجيحا از كربوهيدرات هاى سالم تر جهت رژيم غذايى روزانه خود استفاده كنيد .
شمارش كربوهيدرات ها و تنظيم آن ها با توجه به داروهاى مصرفى و نياز روزانه در گروه هاى سنى مختلف و با توجه به نوع ديابت ، تفاوت هايى دارد . مسلمادر ديابت نوع يك ، اين شمارش قدرى پيچيده تر و تنظيم آن با دوز انسولين نياز به يادگيرى بيشتر و محاسبه هاى دقيق ترى دارد كه انشاءالله به تفصيل در هر دو نوع ديابت نوع يك و دو توضيحات لازم را خدمتتان ارائه خواهم داد.
پاسخ دهید