عوارض روحی و روانی بیماری دیابت

بیماری دیابت می تواند برای بیمارتنش روانی زیادی ایجاد کند . از یک طرف تاثیر قند بالا روی سلول های عصبی و مغزی باعث تحریک پذیری بیشتر و حساس شدن فرد و در نهایت اختلالات بیوشیمیایی در سطح نورون های مغزی، نوسانات خلقی، بیماری افسردگی، اضطراب و.. می شود . از طرف دیگر با ظهور علائم دیابت، فرد احساس درماندگی و ناکامی می کند.چون زمانی که فرد پی می برد که مبتلابه این بیماری شده است این ذهنیت در او ایجاد می شود که مادام العمر باید با این بیماری دست و پنجه نرم کند.در نتیجه استرس و اضطراب او بالا می رود.شایان ذکر است که بگوییم عوارض هیجانی و تنش روانی، نقش مهمی در کنترل قند خون در بیماری دیابت دارد . تنش روانی می تواند مقدار قند خون بیمار را تغییر دهد.این تغییر از دو طریق اتفاق می افتد . اولا: بیماران تحتِ تنش روانی، مراقبت خوبی از خود به عمل نمی آورند.آن ها از سلامت تغذیه ای مناسبی برخوردار نبوده و کمتر ورزش می کنند.ثانیا: هورمون های ناشی از تنش روانی می توانند مستقیما باعث تغییر در سطح قند خون بیمار شوند. بنابراین یکی از نکات مهم دربیماران دیابتی در راستای دستیابی به درمان موثرتر،کنترل نوسانات خلقی این افراد و درمان علائم روانی ناشی از آن می باشد.

دپارتمان روانشناسی مرکز دیابت ارمغان
دپارتمان روانشناسی مرکز دیابت ارمغان

هدف از راه اندازی دپارتمان روانشناسی در مرکز درمان دیابت

با توجه به مطالب ذکر شده و اشاره به این موضوع که اختلالات روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی می تواند در روند بیماری دیابت تداخل ایجاد کند دپارتمان روانشناسی در نظر دارد تا با برگزاری جلسات مشاوره فردی و خانوادگی به بیماران دیابتی درکاهش بروز و تشدید این علائم روانشناختی کمک کند تا بیماران هر چه بهتر بتوانند هیجانات منفی خود را تعدیل کنند تا با ارتقاء وضعیت روحی – روانی خود هم، روحیه خود را حفظ کنند تا رعایت اصول و مراحل درمان برایشان آسان تر گردد و هم، از بروز تاثیرات منفی خلق بر عملکرد بیولوژیکی بدن به دور باشند.

مشاوره درمانی برای چه افرادی ضروری است

باید به این مورد توجه داشت که هر چه در مراحل اولیه ی بیماری ،علائم آن بیماری کنترل شود از شدت آن بیماری کاسته می شود و در نتیجه شخص بیمار هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی آسیب کمتری خواهد دید، همچنین از نظر مالی و زمان متحمل هزینه های کمتری خواهد شد . از این رو در تمام مراحلِ درمان چه در مرحله پیش دیابتی و چه در مرحله دیابتیک بهتر است فردِ بیمار و خانواده او در جلسات مشاوره شرکت کنند تا با کاهش مشکلات روحی خود عوارض بیماری را به حداقل برسانند.

 خدمات دپارتمان روانشناسی مرکز دیابت ارمغان کرج

  • مشاوره فردی : جهت تعدیل شناخت و باورها نسبت به بیماری دیابت و ارتقاء روحیه.
  • مشاوره خانوادگی : آموزش خانواده ها جهت پذیرش بیماریِ فرد بیمار و آموزش رفتارهای حمایتی در جهت بالا بردن پذیرش بیماری، توسط فردِ بیمار .

 

انواع درمان های روانشناختی

  • درمان شناختی رفتاری : هدف از این درمان تغییر باورها ، نگرش و افکار منفیِ بیمار نسبت به بیماری خود می باشد که در نتیجه آن نوعِ رفتار فرد در جهت روند مثبت تغییر یافته  و پذیرش فرد ارتقاء می یابد.
  • درمان رفتاری: هدف، آموزش رفتارهای مثبت و تغییر رفتارهای نامطلوبی است که منجر به تشدید عوارض جسمی – روانی بیمار می شود.
  • درمان اکت ( مبتنی بر پذیرش و تعهد): هدف از این درمان پذیرش کامل بیماری است که به دنبال آن فرد  به تعهدات درمانی خود پایبند می ماند و در نتیجه درمان مستمر و مداوم ادامه می یابد و فردِ بیمار اثرات مثبت درمان را کاملا لمس می کند.

 

مداخله درمانی با تحریک الکتریکی مغز(tDCS)

یکی از روش های تحریک مغز، تحریک الکتریکی از روی جمجمه یا (tDCS (transcranial Direct Current Stimulation) است. در این روش با استفاده از یک جریان الکتریکی ضعیف (حداکثر تا 2 میلی آمپر) نواحی خاصی از مغز را تحریک می کنند که این کار می تواند اثرات درمانی بر جای بگذارد. این جریان الکتریکی پیوسته تحریک پذیری نورونی را در نواحی خاص مغز افزایش یا کاهش می دهد. این تغییر در تحریک پذیری نورونی به تغییر در عملکرد مغز منجر می شود.پژوهش ها بیانگر این موضوع هستند که این روش می تواند در کاهش علائم افسردگی موثر باشد. بنابراین در کنار دارودرمانی و درمان های روانشناختی مداخلات درمانی با این روش تاثیر مثبتی در روند درمان دارد.این روش علاوه بر تاثیر بر درمان افسردگی در کاهشِ علائم برخی دیگر از اختلالات نیز موثر می باشد که در ذیل به آن ها اشاره می شود .

کاربرد تحریک الکتریکی مغز (TDCS)

  • افسردگی
  • اضطراب
  • وسواس
  • ترک الکل و مواد مخدر در جهت کاهش وسوسه و میل ِ مصرف
  • بهبود حافظه ، توجه ، ادراک و آگاهی فرد
  • چاقی ناشی از پرخوری : در جهت کاهش وسوسه و میل مصرف ِ بیش از حد مواد غذایی در اعتیاد به پرخوری ، موثر در کنترل اشتها  و کمک به کاهش وزن در کنار رژیم های غذایی.
  • پرخوری عصبی : نتایج  مطالعات نشان می دهد که با تحریک الکتریکی بخش هایی از مغز می توان علائم اصلی پرخوری عصبی از جمله تمایل شدید به مصرف بیش از حد غذا را کاهش داد.پرخوری عصبی یک اختلال در غذا خوردن است که با دوره های مکرر مصرف بیش از حد غذا و بعد تلاش هایی برای مقابله با کاهش غذای مصرفی از طریق وادار کردن خود به استفراغ ، ورزش شدید و یا سوء استفاده از داروهای مختلف مشخص می شود.این رفتارها که معمولا از نگرانی بیش از حد در خصوص وزن بدن و تناسب بدن نشات می گیرند بطور فزاینده ای اجباری می شوند تا اینکه به صورت اعتیاد درمی آیند.پرخوری عصبی معمولا در نوجوانی بروز می کند و احتمال بروز آن در زنان بسیار بیشتر است به طوریکه حدود یک تا دو درصد از زنان در برهه ای از زندگی خود به این اختلال مبتلا می شوند.درحالیکه درمان های روانشناسی برای بسیاری از افراد مبتلا به پرخوری عصبی موثر هستند اما برای بخش قابل توجهی از بیماران کارایی ندارد و بنابراین به درمان های جدید نیاز پیدا می کنند.

نکته مهم : یکی از عوامل بروزِ افسردگی در کودکان ابتلای آن ها به بیماری های جسمی مختلف است . کودکان خود را با گروه همسال خود مقایسه می کنند و زمانی که از لحاظ جسمی و عملکردی  در مقایسه با همسالان، خود را دچار نقص و بیماری می بینند این لحظه می تواند سرآغاز شروع افسردگی در آن ها باشد.بنابراین در چنین شرایطی بهتر است تا کودکمان را به جلسات مشاوره ببریم تا یک مشاور مجرب بتواند با اجرای مشاوره انگیزشی سطح پذیرش و درک کودک را نسبت به شرایط بیماری ارتقاء دهد و بدین ترتیب خانواده ها هم، در طول مسیر درمان با حداقل مشکلات روبرو می شوند.

روان شناس مرکز: دکتر سحر اسماعیلی
دپارتمان-روانشناسی
دپارتمان-روانشناسی

وقت دهی  :مراجعین محترم لطفا برای گرفتن وقت مشاوره با پذیرش هماهنگ شوید. جهت دریافت نوبت به صفحه تماس با ما مراجعه نمایید.