انواع درمان در دیابت نوع یک و دو : کنترل سطح قند خون (گلوکز) هدف اصلی درمان دیابت به منظور جلوگیری از عوارض بیماری است. درمان دیابت نوع یک با انسولین و همچنین تغییرات رژیم غذایی و ورزش میباشد.
درمان دیابت نوع دو با داروهای خوراکی و تزریقی غیر انسولینی و گاهی(بعد از چند سال از شروع دیابت) انسولین ، کاهش وزن و تغییرات رژیم غذایی است.
انتخاب داروها در دیابت نوع دو با توجه به عوامل زیادی انجام میشود که در زیر برخی از آنها آمده است
- میزان اثر بخشی و عوارض جانبی هر دارو برای هر بیمار متفاوت میباشد
- وضعیت بهداشتی، شغلی، مالی، اجتماعی خانوادگی و سیستم حمایتی زیربنایی بیمار
- مشکلات مربوط به انطباق با دارو
- هزینه برای بیمار یا سیستم مراقبت های بهداشتی
- وجود بیماریهای دیگر و وجود عوارض قلبی، مغزی، چشمی، کلیوی ،زخم پا و…..
انواع درمان در دیابت نوع یک و دو
داروها برای درمان دیابت نوع دو می توانند به روش های مختلفی (خوراکی و تزریقی انسولینی و غیر انسولینی) و با مکانیزم های متفاوتی عمل کنند و باعث کنترل و یا کاهش سطح قند خون شوند. این ساز و کارها عبارتند از :
- افزایش حساسیت به انسولین در سطح سلولی
- دفع گلوکز از طریق ادرار
- کاهش سرعت جذب کربوهیدرات ها از دستگاه گوارش
- کاهش تولید قند در کبد
- کاهش تبدیل چربی و پروتئین به قند
- افزایش تولید انسولین در پانکراس و …
داروهای دیابت نوع 2 اغلب به صورت ترکیبی استفاده می شوند. انسولین به روشهای مختلف تجویز میشود که عبارتند از: سرنگ معمولی که از ویالهای حاوی انسولین توسط بیمار پُر میشود و قلم های از قبل پر شده و پمپ انسولین.
تغذیه مناسب، بخشی از هر برنامه مراقبت از دیابت است و جزئی مهم و غیر قابل انفکاک و اجتناب . هیچ روش درمانی بدون رژیم غذایی صحیح و دقیق موفق نخواهد بود و هیچ “رژیم دیابتی” خاصی هم وجود ندارد که برای همه افراد توصیه شود. درواقع در حال حاضر دیابت نوع یک و دو دیگر مطرح نمی باشد و شعار دیابت نوع دو مطرح می باشد و این به معنی این است که درمان دیابت کاملاً به صورت فردی (بر اساس شاخصه های بیمار از نظر جنسیت، سن، مدت زمان ابتلا به دیابت، شدت ابتلا به دیابت ،مقاومت به انسولین، وجود چاقی و عوارض دیابت،عوامل شغلی و خانوادگی و میزان آموزش پذیری و میزان همراهی در انجام مطالب آموخته شده و توصیه های پزشکی و حتی میزان تاثیر پذیری از مطالب غیر علمی منتشر شده در رسانه ها و شنیده شده از اطرافیان بیمار،فرهنگ، هوش و توانایی های انجام دستورات پزشکی) است.
تعیین نوع دارو مقدار و دوز دارو با همفکری پزشک و بیمار و توافق درمانی انجام می شود.
ورزش ۱۵۰ دقیقه در هفته یا به عبارتی پنج روز در هفته و هر بار به مدت نیم ساعت (حداقل) در شرایطی که نصف این مدت به صورت هوازی و نصف این مدت به صورت ورزش های مقاومتی مانند کار با وزنه یا حرکات ورزشی با استفاده از وزن بدن (که در منزل هم قابل اجراست) توصیه می شود.
پیوند پانکراس از مطالعات فعال برای درمان دیابت است و در حال تحقیقات روی آن هستند. تمام موارد این پیوند در بیماران دیابتی که به دلیل از کار افتادن کلیه محتاج به پیوند کلیه بوده‌اند به صورت پیوند همزمان کلیه و پانکراس انجام شده است که البته تاکنون موفقیت آمیز نبوده است.
جراحی ،برای برداشتن یا کوچک کردن معده (که در اصطلاح به جراحی باریاتریک مشهور است) در دیابتی ها یی که چاق هستند و ضریب توده بدنی بالای ۳۵ دارند قویا توصیه می گردد.
درمان قطعی تاکنون برای دیابت کشف نشده است اما در برخی موارد با جراحی باریاتریک و کاهش وزن قابل توجه، بیماران کاملا خوب میشوند و دیگر نیازی به دارو نخواهند داشت اما این در موارد نادر اتفاق می افتد و در اغلب موارد باید گفت چه درمان قطعی برای دیابت وجود ندارد و بسیاری موارد این بیماری تا آخر عمر با بیمار باقی می ماند و در واقع درمان قطعی آن همان مدیریت کردن و کنترل کردن سطوح قند خون و پیشگیری از عوارض دیابت می باشد البته مطالعاتی که در دست تحقیق است مثل پیوند سلولهای بنیادین ژن درمانی و داروهایی که با مکانیزمهای جدید هورمونی تاثیر گذار هستند امیدهای تازه را برای درمان قطعی دیابت در سال‌های آتی روشن می سازند اما فعلاً تمام آنها در مرحله تحقیقات به سر می برند و به عنوان روشهای درمانی برای عموم مردم شناخته نمی شود.
پاسخ دهید