زخم باز آسیبی است که شامل یک شکستگی بیرونی یا داخلی در بافت بدن می شود. این نوع زخم معمولاً پوست را در بر می گیرد. تقریباً هر کس یک بار در زندگی خود این را تجربه خواهد کرد. البته بیشتر زخم های باز جزئی بوده و در منزل قابل درمان هستند.

سقوط کردن، خوردن به اشیاء تیز و تصادفات رانندگی شایع ترین علت بروز زخم های باز هستند. به همین دلیل است که در صورت بروز یک تصادف جدی، باید به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشید. این امر به ویژه در صورتی که خونریزی زیادی وجود داشته باشد یا خونریزی بیش از ۲۰ دقیقه ادامه داشته باشد، بسیار حائز اهمیت است.

انواع زخم باز

این زخم ها بسته به علت بروز آن به چهار دسته تقسیم می‌شود. در ادامه انواع زخم‌های باز را به همراه توضیحات کوتاهی در مورد هر یک بررسی می‌کنیم.

۱) خراش (ساییدگی)

خراش وقتی ایجاد می شود که پوست روی سطح ساییده شده و خراشیده می شود. بثورات پوستی ناشی از کشیده شدن روی جاده نمونه ای از خراش است. در این نوع از زخم‌ها معمولاً خونریزی زیادی وجود ندارد، اما برای جلوگیری از عفونت باید آن را شستشو داده و تمیز کنید.

۲) پارگی

پارگی نوعی بریدگی یا پارگی عمیق در پوست است. جراحات با چاقو، ابزار و ماشین آلات از علل مکرر بروز پارگی هستند. در صورت وجود پارگی های عمقی، خونریزی می تواند سریع و گسترده باشد.

۳) سوراخ شدگی

سوراخ حفره ای کوچک است که توسط یک شیء دراز و تیز مانند میخ یا سوزن ایجاد می شود. گاهی اوقات اصابت گلوله نیز می تواند باعث ایجاد زخمی از نوع سوراخ شدگی شود.

ممکن است سوراخ ها خونریزی زیادی نداشته باشند، اما این زخم ها می توانند آنقدر عمیق باشند که به اندام های داخلی آسیب وارد کنند. اگر حتی یک سوراخ کوچک برداشته اید، به پزشک مراجعه کنید تا واکسن کزاز تزریق کنید و به این ترتیب از ابتلا به عفونت جلوگیری نمایید.

۴) جدا شدگی

جداشدگی نوعی پارگی جزئی یا کامل پوست و بافت زیر آن است. جداشدگی معمولاً در تصادفات شدید و خشن رخ می دهند، مانند تصادف فرد با خودرو یا انفجار و شلیک گلوله. این زخم ها با شدت و سرعت خونریزی می کنند.

 درمان

همان گونه که گفتیم انواع مختلفی از این زخم وجود دارند. برخی از زخم‌ها را می توان در خانه درمان کرد و برخی از آنها نیاز به مراجعه به پزشک دارند. از این رو بسته به میزان عمق زخم باید در مورد درمان آن تصمیم‌گیری شود.

مراقبت از زخم‌های جزئی در منزل

زخم های باز جزئی را می توان در منزل درمان کرد. برای این کار لازم است که در ابتدا زخم را بشویید و ضد عفونی کنید تا همه گرد و غبار و باقیمانده آلودگی‌ها از بین بروند. برای کنترل خونریزی و تورم از فشار مستقیم و بالا بردن زخم استفاده کنید.

هنگام بستن زخم همیشه از پانسمان استریل یا باند استفاده کنید. زخمهای بسیار جزئی ممکن است بدون باند بهبود یابند. باید پنج روز آن را تمیز و خشک نگه دارید. همچنین باید مطمئن شوید که به اندازه کافی استراحت دارید.

معمولاً زخم با درد همراه است. از این رو می توانید در صررت داشتن درد شدید از قرص استامینوفن طبق دستورالعمل روی بسته استفاده کنید. از مصرف محصولات آسپیرین خودداری کنید. زیرا قرص‌ها می توانند باعث ایجاد خونریزی یا طولانی تر شدن زمان آن شوند.

اگر دچار کبودی یا تورم هستید، روی آن یخ بگذارید و از دستکاری کردن دلمه های روی زخم خودداری کنید. اگر زمانی را در فضای بیرون سپری می کنید، تا زمانی که منطقه آسیب دیده کاملاً بهبود یابد از ضدآفتابی با SPF 30 بر روی زخم باز استفاده نمایید.

چه زمانی باید به پزشک داخلی یا پوست و مو مراجعه کرد؟

با اینکه می توانید بسیاری از انواع زخم های باز را در خانه درمان کنید در صورت دیدن این علائم، به پزشک مراجعه نمایید:

• زخم عمیق تر از یک دوم اینچ باشد
• با فشار مستقیم، خونریزی قطع نشود
• خونریزی بیش از ۲۰ دقیقه به طول انجامد
• خونریزی در نتیجه تصادف جدی رخ داده باشد

درمان پزشکی

پزشک ممکن است از تکنیک های مختلفی برای درمان زخم شما استفاده کند. بعد از تمیز کردن و احتمالاً بی حسی ناحیه، پزشک ممکن است زخم را با استفاده از چسب پوست یا بخیه زدن ببندد. اگر زخم شما از نوع سوراخ شدگی باشد، ممکن است لازم باشد تا واکسن کزاز نیز بگیرید.

بسته به محل قرارگیری زخم و احتمال عفونت، پزشک ممکن است زخم را نبندد و اجازه دهد به طور طبیعی بهبود یابد. این به عنوان بهبودی با قصد ثانویه شناخته شده است که به معنی بهبودی از پایه زخم تا اپیدرم سطحی است.

تکمیل این فرایند ممکن است نیاز به بستن زخم با گاز استریل داشته باشد. اگرچه ممکن است در این صورت بهبودی خیلی خوب به نظر نرسد اما از عفونت و ایجاد آبسه جلوگیری می کند.

درمان دیگر زخمهای باز داروهای ضد درد است. در صورت وجود عفونت یا خطر بالای ابتلا به عفونت، پزشک ممکن است پنی سیلین یا آنتی بیوتیک دیگری تجویز کند. در بعضی موارد هم ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید.

اگر قسمتی از بدن قطع شود، جهت اتصال مجدد احتمالی آن، باید به بیمارستان آورده شود. آن قسمت از بدن را در گاز استریل مرطوب پوشانده و آن را در یخ بگذارید.

وقتی از مطب پزشک خارج می شوید، ممکن است باند و پانسمان داشته باشید. این مهم است که هنگام تعویض باندها و پانسمان ، دستان خود را بشویید و روی یک سطح تمیز کار کنید.

قبل از دوباره پوشاندن ، آن را ضد عفونی کرده و خشک کنید. پانسمان ها و باند های مصرف شده را در کیسه های پلاستیکی ریخته و دور بریزید.

آیا این زخم عوارضی دارد؟

مهمترین عارضه زخم باز خطر عفونت است. در صورت وجود سوراخ، پارگی عمیق یا تصادف جدی و در صورتی که علائم خونریزی یا عفونت قابل توجهی دارید، بهتر است فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

علائم هموراژی شامل خونریزی مداومی است که به فشار مستقیم، پاسخ ندهد. در صورتی که زخم شما این علائم را نشان دهد ممکن است عفونت داشته باشید:

• افزایش ترشحات
• خروج چرک زیاد سبز، زرد یا قهوه ای
• خروج چرک با بوی ناخوشایند

سایر علائم عفونت عبارتند از:

• داشتن تب بیش از  ۳۸ درجه سانتیگراد برای بیش از چهار ساعت
• برجستگی شکننده در کشاله ران یا زیر بغل
• زخمی که بهبود نمی یابد

پزشک زخم را تخلیه یا تمیز می کند و در صورت بروز عفونت باکتریایی، اغلب آنتی بیوتیک تجویز می کند. در موارد جدی، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای از بین بردن بافت آلوده و بعضاً بافت اطراف نیز باشد.

مشکلات ناشی از زخم باز

قفل کردن دهان

این بیماری در اثر عفونت حاصل از باکتری های ایجاد کننده کزاز ایجاد می شود. این عفونت می تواند باعث انقباض عضلات در فک و گردن شود.

التهاب فاشیای نکروزه دهنده

یک عفونت شدید بافت نرم است که در اثر باکتری های مختلفی از جمله کلستریدیوم و استرپتوکوک ایجاد می شود.

سلولیت

عفونتی در پوست است که در تماس مستقیم با زخم نیست.

نتیجه گیری

چه زخم شما جزئی باشد و چه عمقی، انجام اقدامات سریع بسیار اهمیت دارد. برخی از زخمهای باز را می توان در خانه درمان کرد، اما همیشه این گونه نیست.

اگر بریدگی عمیق باشد یا خونریزی زیادی داشته باشید، به مراقبت پزشکی نیاز دارید. این به شما اطمینان می دهد که مناسب ترین روش درمانی را دریافت می‌کنید و خطر ابتلا به عوارض و عفونت را کاهش می دهد.