سه معیار تشخیص دیابت بر اساس اعداد آزمایش به شرح زیر می باشد:
اگر حداقل در دو آزمایش متوالی، میزان قند خون ناشتا بیش از 126 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
اگر قند غیر ناشتا بالای 200 باشد.
اگر میانگین قند سه ماهه بالای 6.4 باشد.

• پرنوشی
• پر ادراری
• تشنگی و خشکی دهان
• ضعف و بی حالی و خستگی مفرط
• تاری دید
• افسردگی، اظطراب و عصبانیت شدید
• تاخیر در بهبود زخم ها
• زخم پا
• کاهش وزن
• کاهش تمرکز و کاهش حافظه
• کاهش میل جنسی
• تغییر رنگ پوست در ناحیه ی ساق پا
• کمای دیابتی
• دل درد، دل پیچه، تهوع و استفراغ

• چاقی
• سن بالای ٤٠ سال
• فشار خون بالا
• سابقه دیابت بارداری
• سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی
• مصرف دخانیات
• افزایش چربی خون
• مصرف کورتونها
• سابقه خانوادگی دیابت نوع دوم
• کم تحرکی
• کیست های متعدد تخمدان

این افراد اغلب لاغرتر از دیابتی های نوع 2 هستند و عموما در گروه سنی زیر 30 سال(کودکان، نوجوانان و جوانان) بروز می کند. معمولا سطح تولید انسولین در بدن این افراد به نزدیک صفر می رسد و برای جبران این کمبود می بایست انسولین تزریق کنند. این گروه از مبتلایان حدودا ١٠ درصد کل بیماران دیابتی را شامل می شوند. در واقع عامل اصلی دیابت نوع یک به تخریب پیش رونده سلول های بتای پانکراس و توقف تولید انسولین باز می گردد. دیابت غالبا یک بیماری بی سر و صدا است. اما گاهی علائم دیابت در نوع یک خیلی شدید و پر سر و صدا و ناگهانی اتفاق می افتد که به این حالت کمای دیابتی یا (کتواسیدوز) گفته می شود که می تواند به عنوان اولین علامت بیماری دیابت نوع یک اتفاق بیفتد. در این حالت مواد سمی ناشی از سوخت و ساز ناقص چربی ها (کتون بادی ها) در خون تجمع کرده و بیمار را به کما می برند.

اغلب بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم، چاق و بالای ٤٠ سال هستند تحرک کمی دارند و از رژیم های غذایی نا مناسب مثل فست فود استفاده میکنند. گاهی در خانواده درجه یک این بیماران سابقه سابقه دیابت وجود دارد. این بیماران می توانند با تغذیه صحیح، کاهش وزن و ورزش مناسب تا مدت ها بیماری خود را مدیریت کنند زیرا معمولا سطح انسولین این افراد به صفر نمی رسد و در واقع میزان تولید انسولین این افراد کاهش پیدا کرده و یا به دلیل چاقی، بدن این افراد در برابر انسولین تولید شده مقاومت نشان میدهد که این مقاومت با ورزش، رژیم غذایی و کاهش وزن می تواند بهبود یابد و در صورتی که با این روش ها قند خون کنترل نشود می توان با نظر پزشک از داروهای خوراکی یا انسولین جهت درمان این دسته بیماران کمک گرفت.

یکی از علل ایجاد بیماری دیابت نوع ۲ چاقی و اضافه وزن است .چاقی باعث مقاومت به انسولین می شود. افرادی که اضافه وزن دارند به احتمال بیشتری مبتلا به دیابت نوع ۲ می شوند. و کسانی هم که چاقی و دیابت را با هم دارند در برابر درمان های دیابت از خود مقاومت نشان می دهند به داروها کمتر پاسخ می‌دهند و باید با دز بیشتری دارو مصرف کنند و کمتر هم اهداف درمانی (کنترل قندخون) می رسند. افراد چاق در معرض خطر بیماری های قلبی مثل سکته قلبی،سکته مغزی،انواع سرطان ها،فشار خون چربی خون کبد چرب لخته خون در عروق پا(DVT) می‌شوند.
با این مقدمه کاملا مشخص است که یکی از پایه های درمان در دیابت نوع ۲ و چاقی کم کردن وزن و نگه داشتن وزن در محدوده ایده آل می باشد.

بله خبر خوب این است که افراد دیابتی می توانند از غذاهای شیرین مورد علاقه خود هم استفاده بفرمایند. انتخاب نوع غذا در افراد دیابتی اولویت سوم در انتخاب غذا می باشد. اولویت اول مقدار کربوهیدرات (قند موجود در غذا )و نکته دوم مهم زمان استفاده از آن به عنوان وعده غذایی اصلی یا میان وعده می باشد. پس در شرایط مساوی از نظر مقدار کربوهیدرات و زمان مناسب مصرف آن می توان مثلاً معادل همان یک کف دست نان یا میوه که قرار است در میان وعده استفاده کنیم از شیرینی هم استفاده کنیم و از زندگی مان لذت ببریم. در شرایطی که قند خون بیمار تحت نظر کاملا کنترل شده باشد حتی تا یک یا دو بار در ماه لغزش و مصرف مواد قندی بر اساس دلخواه شخص معنی ندارد

یادمان باشد که بهتر است فعالیت ورزشی یک تا دو ساعت پس از صرف غذا باشد ترجیحا بهتر است عصرها بین ساعت ۵ تا ۷ ورزش کنید اما اینها همه ایده آل های ورزشی هستند و ما به دنبال ایده آل ها نیستیم به عبارتی ورزش کردن در بدترین شرایط مثلاً ساعت دوازده و نیم شب تا یک هم از ورزش نکردن بهتر است. قبل از از انجام ورزش به خصوص در کسانی که انسولین استفاده می کنند ایا کودکانی که دیابت نوع یک دارند حتماً قند خون خود را بگیرند اگر قندان ها زیر ۱۰۰ بود حتماً یک تا دو واحد کربوهیدرات (معادل یک یا دو بیسکویت ساقه طلایی) استفاده کنند و سپس در صورتی که شدت تمرین زیاد است هر نیم ساعت یک تا دو واحد کربوهیدرات مجددا استفاده کنند اما در صورتیکه شدت تمرین کم یا متوسط است به خصوص در کودکان بهتر است هم نیم ساعت مجدد قند خون چک شود و در صورتی که قند خون زیر ۱۰۰ بود از محلول های قندی استفاده کند و در صورتی که قند بین۱۰۰تا ۲۰۰ بود می تواند به ورزش ادامه دهد. یادمان باشد در شروع ورزش در صورتی که گندمان بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ باشد نیاز به مصرف کربوهیدرات وجود ندارد و در صورتی که گندمان بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ باشد با احتیاط و کنترل مجدد هر نیم ساعت قند خون و آب به مقدار کافی می تواند ورزش کند اما در صورتی که در شروع ورزش بالای ۲۵۰ باشد ورزش کردن ممنوع است چرا که می تواند باعث بالاتر رفتن قند خون یا تولید مواد سمی به نام کتون بادی ها و به کما رفتن فرد بشود

خیر از تمام انگشتان دست میتوان برای گرفتن خون استفاده کرد و بهتر است به صورت گردشی این کار انجام شود و هر بار از یک انگشت خون گیری انجام شود. خونگیری بهتر است از کناره های انگشت صورت پذیرد تا خون بهتر و درد کمتری داشته باشد. برای خونگیری نباید خیلی انگشت را فشار داد.

خیر برای پاکسازی انگشت قبل از خونگیری بهتر است از آب خالی استفاده شود. در صورتی که دست ها کثیف و آلوده است بهتر است با آب و صابون به خوبی شسته شود. بعد از شست و شو به دقت دست و انگشتی را که می‌خواهید از آن خونگیری کنید خشک کنید قبل و بعد از خونگیری نیازی به الکل،پد الکلی و پنبه الکل و نظایر آن نیست.
به هیچ وجه تحت هیچ شرایطی قبل از خونگیری انگشتتان را با بزاق دهان پاک و یا آغشته نکنید این کار بسیار خطرناک می باشد چرا که در بزاق دهان ما انسان ها باکتری های بسیار خطرناک و مهلکی وجود دارد این باکتری ها به خصوص در بزاق افراد دیابتی که قند بالایی دارند و محیط مناسب تری برای رشد این میکروارگانیسم ها فراهم است بیشتر و خطرناک تر هم هستند. بعد از وارد شدن سوزن به دست این میکروب ها می‌توانند از سد دفاعی پوستی عبور کرده و وارد بافت ها و نسج های زیر پوستی شوند و چون دیابتی ها هم از سطح ایمنی پایین تری برخوردار هستند به احتمال زیاد دچار عفونت خطرناک و حتی از دست دادن انگشت می‌شوند.

این سوال بسیار پیچیده و تخصصی می باشد و در حقیقت در همه افراد دیابتی یک امر ثابت و روتین نیست. به عبارتی در افرادی که قند خونشان بالاتر یا پایینتر از حد معمول است باید دفعات بیشتری قند خونشان را چک کنند افرادی که از قندهای خون با ثبات تر در محدوده طبیعی برخوردار هستند میتوانند فعالیت کمتری تست قند خون خود را انجام دهند. حداقل تعداد دفعات تست قند خون در یک فرد دیابتی که همه قندهای خون در محدوده طبیعی است و آزمایش های آزمایشگاهی او همه خوب هستند یک تا دوبار در طول روز ترجیحاً قند خون ناشتای صبح می باشد. کسانی که انسولین می زنند باید دفعات بیشتری قند خون خود را چک کنند و بهتر است قبل از هر وعده غذایی و قبل از تزریق انسولین حداقل یک بار قند خون خود را بگیرند. از همه این قندها مهمتر قند خون ناشتا است اما موارد دیگری همچون قند قبل از غذا و قند دو ساعت بعد از غذا هم جزء مواردی هستند که شخص می تواند برای کنترل بهتر از آنها استفاده کند و با نوشتن آنها در برگه های تست قند خون و ارائه آنها به پزشک اطلاعات ذی قیمتی برای ادامه روند درمان ارائه دهد. به طور کلی هر چه تعداد قندهای خون بیشتری گرفته شود بهتر است، ولی نه تا جایی که شخص از سوزن های تست قند و هزینه کیت ها آزار ببیند. در مورد دیابتی های تیپ یک تیپ ۲ قبل از هر وعده غذایی انسولین می زنند بهتر است سه روز آخر قبل از مراجعه به پزشک،قندهای قبل و دو ساعت بعد از غذا گرفته شود و در برگه مخصوص نوشته (چارت) شود. در صورتیکه مواردی است که افت قند خون را تجربه می کنید بهتر است همان موقع اندازه قند را بگیرید و قندهای پنج عصر و سه نیمه شب هم هفته ای یک یا دوبار میتواند در این موارد بسیار کمک کننده باشد

برای این که تست قند خون دقیق‌تر و درستی داشته باشیم به نکات زیر که باعث اختلال در انجام تست قند خون میشود توجه فرمایید
۱) مهم ترین عاملی که می‌تواند باعث اختلال در تست قند خون شود معمولاً میزان درجه حرارت محیط و دستگاه است به این صورت که در محیط های سرد یا محیط های گرم دستگاه می تواند دچار اختلال شود
۲) دستهای خود رو حتماً خوب بشویید و کامل خشک کنید وجود الودگی روی دست،به خصوص آلودگی پس از غذا خوردن مثل آلوده بودن به مواد قندی،باعث ایجاد اشتباه در تست میشود.
۳) وجود رطوبت روی دست یا مناطقی که آب و هوای مرطوب دارند می تواند باعث ایجاد اختلال در تست قند خون شود
۴) نوار تست های شما در برابر رطوبت هوا و دمای بالا یا پایین بسیار حساس هستند، دستگاه و نوارهای تست را حتماً در محیط‌های با دمای متوسط و خشک نگه دارید و مراقب باشید حتماً دَرِ نوارهای تست کاملاً بسته باشد و داخل آن ها رطوبت گیر وجود داشته باشد.
۵) مراقب تاریخ‌مصرف نوارها باشید و در صورتیکه گذشته است از آنها استفاده نکنید
۶) مراقب باشید خون کاملاً کیت(محلی که باید خون روی آن قرار بگیرد) را بپوشاند. البته دستگاه‌ها از این نظر به دو قسم تقسیم می شوند دستگاه هایی که به میزان کافی بودن خون حساس هستند (توصیه می شود همیشه از این دستگاه ها استفاده کنید) و دستگاه‌هایی که حتی با مقادیر کمتر خونه هم تست را می گیرند و عدد های اشتباه می دهند و آن سیستم کنترل کفایت میزان خون مورد نیاز برای انجام تست را ندارند که توصیه می شود از این دستگاه ها استفاده نکنید.
۷) مراقب باشید کدی که مخصوص کیت شما است با کدی که دستگاه در هنگام ورود کیت نشان میدهد یکی باشد در غیر این صورت است قند خون می‌تواند اشتباه باشد. در این خصوص از پزشک، پرستار و سازندگان و فروشندگان دستگاه میتوانید کمک بگیرید.
۸) هیچگاه نوارهای یک قوطی را داخل دیگری مریضی مگر اینکه مطمئن باشید آنها با هم یکی است
۹) از تمیز بودن دستگاه گلوکومتر خود و مطمئن باشید و کثیف بودن دستگاه می‌تواند عدد های اشتباه به شما بدهد به خصوص در دستگاه هایی که از نور برای تست قند خون استفاده می کنند و در زیر محل قرار گرفتن خون چراغی روشن میشود
۱۰) اگر دستگاه شما ضربه خورده است حتماً از جهت سالم بودن و مقایسه عدد قند خون با دستگاه های دیگر مقایسه کنید
۱۱) کسانی که مصرف مقادیر زیاد ویتامین ث دارند میتواند باعث ایجاد اختلال در تست قند خون شود
۱۲) اگر میزان اسید اوریک خون شما بالا است می تواند با تست قند خون شما تداخل کند در این خصوص حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
۱۳) از یک کیت فقط یکبار استفاده کنید تمیز کردن شستند و استفاده مجدد قطعاً عدد های اشتباهی می دهد
۱۴) تجربیات گروهی از کاربران دستگاه گلوکومتر:
اغلب مصرف کنندگان پس از آنکه یکبار تست را انجام دادند دوباره آن را تکرار می کنند؛ زیرا فکر می کنند که نتیجه اولین
تست صحیح نمی باشد. آنها بر اساس تجربیات قبلی شان، نتایج تست را در نظر می گیرند و اگر نتیجه مطابق با آنچه فکر می
کنند نباشد، تست را مجددا تکرار می کنند.
توانایی قضاوت در مورد اینکه آیا نتیجه تست صحیح است یا خیر، غالبا با تجربیات بیماران از دستگاه گلوکومتر در ارتباط
است. این تجربه به آنها کمک می کند که هنگامی که دستگاه سطح قند خون را خیلی بالا یا خیلی پایین نشان می دهد،
صحت و سقم این موضوع را دریابند و متوجه شوند که آیا این کاهش یا افزایش قند خون واقعی است یا خیر.
تجربیات مصرف کنندگان همچنین به آنها کمک می کند که آگاهی خود را از اینکه چه چیزي و به چه مقدار باید غذا بخورند
و همچنین زمان و میزان ورزش، خوابیدن و دریافت انسولین، بالا ببرند. به علاوه آنها یاد می گیرند که در فعالیت هاي موثر در
تنظیم قند خون مشارکت داشته باشند.

سرنگ یا سر سوزن قلم انسولین یک بار مصرف است. استفاده از یک سرنگ یا سر سوزن به صورت مکرر سبب افزایش احتمال کند شدن سرسوزن و ایجاد آسیب بافتی ومسدود شدن سوراخ سوزن، ایجاد لیپوهیپرتروفی، تزریق دوز نادرست انسولین و افزایش هزینه های غیرمستقیم (مانند آبسه) می شود.

سر سوزن قلم باید بلافاصله بعد از تزریق از قلم جدا شوند و در ظرف های مخصوص دور انداخته شوند. اگر سر سوزن روی قلم باقی بماند، سبب ورود هوا یا سایر آلودگی ها به کارتریج انسولین می شود و از طرف دیگر انسولین به خارج نشت می کند.

قلم انسولین و کارتریج آن برای استفاده شخصی است و به علت احتمال آلودگی نباید به صورت مشترک استفاده شود.

1- هر محل تزریق را به 4 قسمت تقسیم کنید (بخصوص شکم و ران) و هر هفته از یک ربع استفاده کنید به نحوی که این 7 نقطه این ربع در جهت عقربه های ساعت تزریق شوند.

2- بین 2 نقطه تزریق، حداقل 2 تا 3 سانتیمتر (2 انگشت) فاصله باشد.

شکم محل تزریق مناسبی است فقط تزریق درفاصله حداقلی 3/5 سانتیمتری از ناف باید صورت بگیرد.

بعضی‌ ها می‌ گویند انسولین ممکن است باعث نابینایی شود. آیا درست است؟

این قند بالا و کنترل نشده است که باعث عوارض دیابت مثل نابینایی می‌ شود، نه انسولین. برعکس، تجویز به موقع و مصرف منظم انسولین می ‌تواند از آسیب‌‌ های چشمی جلوگیری کند. دیابتی‌ هایی که انسولین لازم دارند، ولی از مصرف آن خودداری می کنند، متاسفانه در معرض خطر عوارض چشمی و حتی نابینایی هستند.

اگر انسولین به طور اصولی و با دوز صحیح مصرف شود، موجب چاقی نمی ‌شود.حتی برخی مطالعات نشان داده که بعضی از انواع انسولین های نوترکیب حتی می‌توانند یک تا دو کیلو کاهش وزن هم ایجاد کنند. بعضی بیماران انسولین را بیش از حد مصرف می ‌کنند یا بعد از تزریق انسولین، غذای کافی نمی خورند و یا حتی ورزش‌ های سنگین و فعالیت بدنی شدید می ‌کنند. در این حالت، قند خون افت می ‌کند و مکانیسم ‌های دفاعی برای افزایش قند خون فعال می ‌شوند و اشتها زیاد می ‌گردد. اگر این پدیده خیلی تکرار شود، بالاخره به افزایش وزن یا چاقی منجر می‌ شود.

به روشنی مشخص است که کنترل دیابت بسیار چالش برانگیز است. دیابت دارای ماهیت پیش رونده است و برای کنترل آن پله های درمان مختلفی وجود دارد.
پله اول کنترل دیابت نوع دو شامل کاهش وزن و تعدیل برنامه غذایی و ورزشی می باشد. این مرحله بخصوص برای افراد پیش دیابتی (که قند ناشتا معادل 100 تا 125می باشد) بسیار حیاتی است و می تواند شروع دیابت آنها را تا چندین سال به تعویق بیندازد.
پله دوم کنترل دیابت نوع دو شامل استفاده از داروهای خوراکی است.
پله سوم کنترل دیابت شامل شروع انسولین می باشد. استفاده از انسولین به این معنا است که شما وسیله دیگری را برای کنترل دیابت بکار برده اید. این که افراد دیابتی نوع 2 پس از چند سال دیابتی بودن باید انسولین تزریق کنند، به بسیاری از فاکتورها بستگی دارد. در مطالعه ای مشخص شد که بعد از 10 سال از دیابتی بودن 50 درصد افراد دیابتی نیازمند انسولین می شوند.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته حتی اگر فرد در مرحله پیش دیابتی هم باشد، علاوه بر تغییر شیوه زندگی از داروهایی چون مت فورمین هم استفاده می شود و بسیاری از افراد دیابتی نوع 2 هم تقریبا از ابتدای تشخیص از انسولین استفاده می کنند. شروع زودتر انسولین در مقابل شروع دیررس به معنای کمک به سلامت بیشتر سلول های بتای لوزالمعده می باشد و از تحلیل سریع آن پیشگیری می کند. در بسیاری موارد کنترل بهتر قند در کاهش عوارض احتمالی مانند بیماری کلیه، اختلال دید و قطع عضو پیشگیری می کند.

اگر مبتلا به پیش دیابت هستید این بدان معنا است که قندخون شما بالاست ولیکن هنوز در حدی نیست که به آن دیابت گفته شود. اگر شما این مرحله را کنترل و درمان نکنید احتمال اینکه در آینده مبتلا به دیابت نوع دو شوید بیشتر از افراد عادی است.

در برخی از موارد، تغییر در شیوه زندگی مثلا تغذیه سالم، کاهش استرس، افزایش فعالیت بدنی و کنترل وزن به شما در پیشگیری از تبدیل شدن پیش دیابت به دیابت کمک میکند

بر طبق نظر انجمن دیابت آمریکا مصرف تخم مرغ انتخاب بسیار خوبی برای افراد دیابتی است. زیرا اولا یک تخم مرغ بزرگ محتوی تقریبا نیم گرم کربوهیدرات است بنابراین قند خون را به میزان زیادی بالا نمی برد. البته باید دقت کرد که میزان چربی موجود در تخم مرغ بالاست و باز هم باید در مصرف آن حد تعادل را رعایت نمود.