فاکتور های شغلی تاثیرگذار در دیابتی ها
فاکتورهای شغلی تاثیرگذار در بیماری دیابت:
استرس در محل کار می تواند اثرات مخربی را بر سلامت افراد بر جای گذارد که موجب افزایش خطر بروز بیماریهای قلبی- عروقی در وهله ی اول می گردد. همچنین استرس های مرتبط با کار می تواند هورمون هایی را در بدن آزاد کند که باعث افزایش قند خون شوند. کورتیزول یکی از هورمون‌های استرس است که توسط غده آدرنال یا فوق کلیه ترشح می‌شود. در هنگام استرس ِزیاد، هورمون کورتیزول به مقدار زیادی ترشح می شود . هورمون کورتیزول در فعالیت‌های زیر نقش دارد:
- تنظیم فشار خون
2. سوخت و ساز مناسب قند خون
3. آزادسازی هورمون انسولین برای حفظ سطح مناسب قند خون
4. سیستم دفاعی بدن
وجود سطح بالا و طولانی مدت کورتیزول در جریان خون (آنچنان که در استرس مزمن پیش می‌آید) دارای تأثیرات منفی می باشد، مانند:
5. عدم تعادل میزان قند خون
6. کاهش تراکم استخوان
7. کاهش بافت عضلات
8. افزایش فشار خون
9 تضعیف سیستم دفاعی و واکنش‌های تحریکی بدن
استرس در محیط کار:
استرس در محیط کار ، خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد . محققان علوم پزشکی اعلام کردند استرس در محیط کار ، خطر ابتلای کارمندان به دیابت نوع دوم را افزایش می دهد. این محققان می گویند استرس های شغلی در درجه اول ، خطر ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی و در مرحله بعدی ، خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را افزایش می دهند. اکنون محققان کشف کردند خطر ابتلا به دیابت در افرادی که با فشارهای زیادی درمحل کار خود روبرو هستند 45 درصد بیش از افرادی است که با استرس کمتری درمحیط کارخود روبرو می باشند.محققان می گویند: تقریباً یک پنجم از افراد شاغل تحت تأثیر استرس های ذهنی بسیار زیاد در محل کار خود قرار دارند. منظور از استرسهای بسیار زیاد، استرسهای طبیعی و عادی شغلی نیست بلکه شرایطی است که در آن افراد نگرانی زیادی درباره ی انتظاراتی که ازآنها می رود، دارند و در عین حال فرصت کمی برای مانور یا تصمیم گیری در شغل خود دارند. متأسفانه در محیط پراسترس کنونی ما، واکنش بدن به استرس، آنقدر زیاد فعال می‌گردد که غالبا فرصت لازم برای بازگشت به حالت طبیعی و عادی به دست نمی‌آید و به این خاطر است که استرس‌ها تبدیل به استرس مزمن می‌گردند. استرس همچنین سبب می شود فرد نسبت به وضعیت سلامتی خود بی تفاوت شود. استرس سبب می شود مدیریت دیابت مشکل تر شود، زیرا هنگامیکه توجه فرد کاملاً معطوف شغل یا مشکلاتش باشد انرژی کمتری برای مدیریت دیابت، دوز انسولین، انتخاب غذای سالم و ورزش خواهد داشت. بنابرین یک بیماری مزمن مانند دیابت می تواند فرد را وارد یک چرخه ی بی پایان کند. فرد دچار استرس می شود و قند خون بالا می رود سپس قند خون بالا، فرد را دچار استرس بیشتر می کند و مجدداً چرخه ادامه می یابد.
راههای کاهش استرس ناشی از مراقبت های دیابت:
◄افکار هولناک را به چالش بکشید و آن ها را متوقف کنید.
به هنگام اضطراب و تنش ذهن به بدترین اتفاقات فکر می کند. در حالی که این افکار بسیار به ندرت به واقعیت تبدیل می شوند. گاهی به چالش کشیدن پایه و اساس باورهایمان ضروریست. خصوصا در مواقعی که در معرض آسیب هستیم. تمرکزتان را روی اتفاقات زمان حال بگذارید و با خود تکرار کنید: من در این لحظه احساس امنیت می کنم. هیچ خطری سلامتی من را تهدید نمی کند. نفس عمیقی بکشید و نگرانی های بی مورد را رها کنید.
◄نفس عمیق بکشید.
زمانی که احساس تنش می کنید، ممکن است تنفستان سطحی و سریع و عضلاتتان سفت و منقبض شوند. تنفس عمیق و منظم کمک می کند ضربان قلب ثابت و سیستم عصبی آرام شود. سعی کنید خود را با شمارش تعداد تنفس هایتان تسکین دهید. دم بگیرید و به آرامی تا چهار بشمارید. نفس خود را تا شماره هفت نگاه دارید و با شمارش عدد هشت بازدم کنید. این تمرین دم و بازدم را هر روز صبح اول وقت و هر شب قبل از خواب انجام دهید.
◄برای خود یک مانترا داشته باشید .
زمانی که با یک موقعیت پر اضطراب مواجه می شوید، به یک عبارت معنی دار که می تواند شما را از آن حال خارج کند فکر کنید و حتی می توانید آن را تکرار کنید تا این عبارت تاکیدی مثبت از میزان تنش و استرس شما بکاهد.
◄به جایی بروید که شما را خوشحال می کند.
زمانی که حس می کنید استرس تمام وجود شما را فرا گرفته، برای دقایقی چشمانتان را ببندید و خود را در مکانی آرام تصور کنید و تمام حواس خود را معطوف آن صحنه کنید. برای مثال، اگر خود را در ساحل دریا تجسم می کنید، صدای امواج دریا، بوی نم و رطوبت هوا، نسیم خنک روی صورتتان و دانه های شن و ماسه را بین انگشتانتان احساس کنید . این تصورات می تواند باعث آرامش شما شود.
◄تحرک داشته باشید.
ورزش کردن یکی از بهترین را ه های تقویت خلق و خو و مراقبت های بیماری دیابت است. حتی انجام روزانه ۱۵ دقیقه ورزش هوازی ِساده مثل پیاده روی و یا دوچرخه سواری می تواند مغز شما را برای آزادسازی هورمون های شادی بخش تحریک کند.حرکاتی ساده مانند کشش پاها، کشش دست ها بالای سر و راه رفتن به مدت سه دقیقه هر نیم ساعت یک بار می تواند به تنظیم میزان قند خون در طول روز کمک کند.
◄ شکرگزار باشید.
اندیشیدن به نکات و اتفاقات مثبت زندگی می تواند به ارتقا سطح سلامت کلی شما کمک کند. داشتن یک یادداشت از تمامی چیزهایی که به شما احساس شادی می دهند، مثل یک جمع دوستانه، انتقال عواطف مثبت با همسر و اعضای خانواده ، مسافرت رفتن ،نواختن ساز، و… تمامی لذت ها ، نعمت ها و داشته هایی را که در اخیار دارید به شما یادآور می شود.
◄ قدم های کوچک بردارید.
لازم نیست تمام شرایط زندگی خود را تغییر دهید، چیزهای کوچک را به زندگی خود اضافه کنید. برای مثال چند دقیقه مدیتیشن در روز، شروع یک سرگرمی جدید: برای مثال حل جدول،آموزش یک رشته ورزشی یا یک ساز ،حفظ شعری که در شما ایجاد آرامش می کند ، ده دقیقه پیاده روی برای رهایی ذهنتان ازمعضل بیماری دیابت و…کارهای کوچکی هستند که به شما برای فائق آمدن به استرس کمک می کنند.
◄ یک گروه ِدرمانی تشکیل دهید.
درمان و کنترل دیابت با تلاش تک نفره امکان پذیر نیست تیم مراقب ِیک فرد دیابتی، باید شامل پزشک، پرستار، روانشناس، خانواده و دوستان باشد. درمان تخصصی،آموزش ها ، حمایت ها و تشویق های تمامی این افراد ، نقش بسیار مهمی در بهبود روند درمانی فرد دارد.
دکتر سحر اسماعیلی – روانشناس